Fabl Nedir, Özellikleri Nelerdir? Kısa ve Uzun Fabl Örnekleri

Kültürler arası aktarımın güçlü bir parçası olan fabllar, masalsı anlatımıyla hem çocuklara hem de yetişkinlere hitap eder. Öğretici yönüyle öne çıkan bu tür, kıssadan hisse geleneğini günümüze taşır. Peki fabl nedir, özellikleri nelerdir? Tarihten günümüze uzanan fablların özelliklerini, kısa ve uzun örneklerini bu içeriğimizde bulabilirsiniz.

FABL NEDİR?

Fabl, insanlara ders vermek amacıyla yazılan kısa hikâye türüdür. Bu türde hayvanlar, bitkiler veya cansız varlıklar konuşturulur ve kişileştirilir. Fabllar, hem eğlendirici hem de öğretici yönleriyle dikkat çeker. Çoğunlukla çocuk edebiyatında yer alsa da, aslında her yaştan okuyucuya hitap eden evrensel mesajlar içerir.

FABLIN ÖZELLİKLERİ

- Eğitici ve öğretici bir yön taşır.
- Kahramanlar genellikle hayvanlar, bitkiler veya cansız varlıklar olur.
- Kişileştirme (teşhis) ve konuşturma (intak) sanatları sıkça kullanılır.
- Olaylar kısa, sade ve anlaşılır bir şekilde aktarılır.
- Her fablın sonunda mutlaka bir ders (kıssadan hisse) bulunur.
- Masallara benzer ama masallardan farklı olarak mutlaka öğüt verme amacı taşır.

FABLIN TARİHÇESİ

Fabllar, dünya edebiyatında çok eski bir geçmişe sahiptir. Ezop’un fablları Antik Yunan’dan günümüze kadar ulaşmıştır. Doğu edebiyatında ise Kelile ve Dimne önemli bir fabl örneği olarak bilinir. Türk edebiyatında Şinasi ve La Fontaine çevirileriyle fabl türü yaygınlaşmıştır.

KISA FABL ÖRNEKLERİ

Karga ile Tilki

Bir gün tilki, ağzında peynir taşıyan kargayı gördü. Kargayı övmeye başladı:
“Ne kadar güzel sesin var, bir şarkı söylesen de dinlesek.”
Karga övgülere kanıp ağzını açınca peyniri düşürdü. Tilki hemen peyniri kaptı.

Ders: Aşırı övgülere kanmamak gerekir.

Ağustos Böceği ile Karınca

Yaz boyunca şarkı söyleyen ağustos böceği, kış gelince aç kalır. Karıncadan yiyecek ister ama karınca çalışkanlığının karşılığını almıştır.

Ders: Çalışmadan, emek vermeden yaşamak mümkün değildir.

UZUN FABL ÖRNEKLERİ

Kurt ile Köpek, Şahin ile Horoz, Aslan ile Fare, Fare ile Deve, Rüzgâr ile Kavak Ağacı uzun fabla verilebilecek örneklerdir. Bu fabl örneklerinde hikâyeler daha kapsamlı ve karakterler daha derinlemesine inceleniyor. Ama bütün fabl örneklerinde olduğu gibi sonu ders verici nitelikte bitiyor.