Doğanın şaşırtıcı gücü! 8 bin ağaç değiştirdi...

Betül Yasemin Kökbek / Milliyet.com.tr -Ağaçlar, doğada insan sağlığını koruyan en güçlü dostlarımızdan biridir. Hem fiziksel hem de ruhsal sağlığımıza katkıları saymakla bitmez. Gezegenimizin en değerli varlıkları arasında yer alan ağaçlar, tüm canlıların yaşamı için hayati önem taşır. Fotosentez yoluyla karbondioksiti emip oksijen üreten ağaçlar, soluduğumuz havayı temizlerken havadaki zararlı partikülleri ve gazları da filtreler. Özellikle büyük şehirlerdeki yoğun ağaçlık alanların astım ve solunum yolu hastalıklarının azalmasına katkı sağladığı, bilimsel çalışmalarla kanıtlanmış durumda.

Nitekim 2017’de ABD’nin Kentucky eyaletinde başlatılan Green Heart Louisville Projesi, ağaçların insan sağlığı üzerindeki etkilerini bilimsel olarak inceleyen dünyadaki ilk büyük ölçekli çalışma oldu. Proje sonunda elde edilen bulgular, doğanın kalbinde yaşayan insanların sağlığının çok daha güçlü olduğuna işaret etti.



BİNLERCE AĞAÇ VE ÇALI DİKİLDİ ÇÜNKÜ...

Takvimler 2017 yılını gösterirken Louisville Üniversitesi Christina Lee Brown Çevre Enstitüsü ekibi ve araştırmacılar, mahalle yeşillendirmesi ile insan sağlığı arasındaki bağlantıyı incelemek üzere Yeşil Kalp Louisville Projesi (The Green Heart Louisville Project)'ni başlattı. Ağaçlarla ilgili daha önceki araştırmalar doğa ve insan sağlığı arasında olumlu bir ilişki bulmuş olsa da, Yeşil Kalp Louisville Projesi, bir 'yeşillendirme müdahalesinin' insan sağlığını nasıl iyileştirebileceğini ölçen ilk proje oldu. Projenin baş araştırmacısı ve Çevre Enstitüsü müdürü Dr. Aruni Bhatnagar, proje fikrini geliştirmek için 2 yıldan fazla çalıştı. Dr. Bhatnagar, projeye katkı sağlamak üzere Washington Üniversitesi (St. Louis), Hyphae Tasarım Laboratuvarı, Cornell Üniversitesi, ABD Orman Hizmetleri ve çeşitli akademisyenlerle araştırmacıları ekibe dahil etti.Projenin amacı doğa ile insan sağlığı arasındaki bağlantıyı ölçmekti. Çeşitli üniversite araştırmacılarını, kâr amacı gütmeyen kuruluşları, toplum kuruluşları ve gönüllü uzmanları bir araya getirdi. Hepsi doğa ve insan bağlantısının önemini farkındaydı ancak bunu kanıtlamaya ihtiyaçları vardı.

Green Heart Louisville Projesi, kentsel yeşillendirmeyi yeni bir farmasötik müdahalenin test edileceği şekilde test eden ilk uzunlamasına klinik çalışmasıydı. Araştırma ekibi, özellikle ağaç ve çalılıklarda önemli bir artışın daha iyi kalp sağlığına ve diğer sağlık sonuçlarına katkıda bulunup bulunmayacağını değerlendirmek istedi. Çalışmanın temel verilerini oluşturmak için ekip, hedeflenen Güney Louisville mahallelerinde 745 mahalle sakininin sağlık verilerini, ağaç örtüsünün ayrıntılı ölçümlerini ve hava kirliliği seviyelerini belgeleyip kaydetti. Çalışma ekibi, hızlıca hedef mahallelere binlerce ağaç ve çalı dikti. Ardından mahalle sakinleri üzerinde artan yeşilliğin fiziksel ve ruhsal sağlıklarını ve sosyal bağlarını nasıl etkilediğini değerlendirmek için yıllık kontroller yapıldı.

Evlenmek için gitti, kimliğinden oldu! 'Vatansızsın' dediler: 'Hiç haberim yoktu'



SONUÇ MUHTEŞEM! KALP HASTALIĞI RİSKİNİ DÜŞÜRDÜ

2019 yılının ekim ayında özel mülklere ağaç dikme konusunda uzmanlaşmış yerel bir kâr amacı gütmeyen kuruluş olan The Nature Conservancy ve Louisville Grows, Green Heart Louisville Projesi çalışma alanına ağaç ve çalı dikmeye başladı. Ortaklar, Güney Louisville sakinleriyle kapı kapı dolaşarak proje hakkında konuştu ve mülklerinde ağaç dikilmesine izin verip vermeyeceklerini sordu.

Sonuç olarak, The Nature Conservancy, Louisville Grows ve diğer ekipler 8 binden fazla ağaç dikti. Bu dikimler, yoldaki havayı topluluğa ulaşmadan önce filtreleyen canlı bir duvar oluşturmak üzere tasarlandı. Topluluk içinde, özel mülklere 4,5 metreye kadar boylarda binlerce orta boy ağaç dikildi. Ekipler özel mülklerine ağaç dikilen sakinlerin ağaçları suladığından emin olmak için onlara maddi destek sundu ve sulama işlemlerini sıkı bir şekilde kontrol etti. O gün geldi çattı ve 2024 yılında araştırmanın sonuna gelindi.

Louisville Üniversitesi Çevre Enstitüsü'ndeki araştırmacılar projenin uygulandığı mahallelerde yaşayan insanların, kardiyovasküler sağlık, diyabet ve bazı kanserlerle güçlü bir şekilde ilişkili olan bir kan iltihabı belirtecinin daha düşük seviyelerde olduğunu tespit etti. Bu bulgu oldukça önemliydi çünkü bir mahalleye ağaç dikmenin, toplum üyelerinin kalp hastalığı riskini düşürebileceği anlamına geliyordu. Green Heart Louisville Projesi, bir mahallede ağaç ve çalıların kasıtlı olarak artırılmasının insan sağlığını gerçekten iyileştirebileceğini gösteren ilk çalışma olarak ün kazandı. Bu projeden elde edilen bulgular, gezegen ve insan sağlığı arasındaki güçlü bağlantılar için bilimsel bir dayanak oldu. Özetle proje Louisville dışında dünyanın dört bir yanındaki şehirlerde daha sağlıklı topluluklar yaratma çabalarına rehberlik edecek çığır açıcı bir araştırma olarak yapılacak tüm çalışmalara öncü olarak kabul edildi. Ağaçlara yatırım yapmanın, onları korumanın insan sağlığına da bir yatırım olduğu bu projeyle bir kez daha gündeme geldi. Yaşadığımız şehirlerdeki ağaçları korumanın ve onların sayısını çoğaltmanın önemini Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Recep Akdur Milliyet.com.tr'ye değerlendirdi.



'BAĞIŞIKLIĞI GÜÇLENDİRİP HASTALIKLARA DİRENCİ ARTIRIYOR'

Green Heart projesinden elde edilen verilerde ağaçlandırılmış bölgelerde yaşayan mahalle sakinlerinin kardiyovasküler sağlık, diyabet ve bazı kanserlerle güçlü bir şekilde ilişkili olan bir kan iltihabı belirteçlerinin daha düşük seviyelerde olduğunu tespit edilmişti. Prof. Dr. Recep Akdur, ağaçlandırma yapılarak iltihap seviyelerinde gözlenen düşüşün biyolojik mekanizması için şu cümleleri kurdu:

Alıntı Metni

"Projenin hipotezlerinde en çok üzerinde durulan unsurlar, ağaçların salgıladığı fitonsitler ve bunların bir alt grubu olan terpenlerdir. Ağaçların, böceklere, bakterilere ve mantarlara karşı korunmak amacıyla yaydığı bu uçucu organik bileşiklerin insanlar tarafından solunması, iltihap reaksiyon düzeyini düşürmekte, dolayısıyla bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı direnci artırmaktadır" diyen Prof. Dr. Akdur, sözlerine şöyle devam etti: "Aklımıza gelen bir diğer olası mekanizma ise daha fazla ağaç bulunan yerleşimlerde yaşayan insanların, daha az ağaçlı ya da ağaçsız mahallelerde yaşayanlara göre psikolojik iyi oluş hallerinin daha yüksek, stres düzeylerinin ise daha düşük olmasıdır. Bu durum da stres hormonu olan kortizol seviyelerinin düşmesine, dolayısıyla hastalıklara karşı dirençlerinin artmasına katkı sağlayabilir."Ancak Prof. Dr. Akdur, bu ve benzeri tüm hipotezlerin, yapılacak bilimsel araştırmalarla kesinleştirilmesi ve doğrulanması gerektiğinin altını çizdi.

Özay Şendir yazdı: Kaan üretimi ve motor tartışması...



YEŞİLİ AZ 5 ŞEHİRE ÖNCELİK VERİLSİN! 'SUÇ ORANLARINI DA DÜŞÜREBİLİR'

Green Heart Projesi’nden elde edilen veriler, katılımcıların sağlık durumlarında gözlemlenen olumlu değişimlere işaret edince, akıllara doktorların uyguladığı tıbbi tedavilere ek olarak doğa temelli 'yeşil reçete' önerip öneremeyecekleri sorusunu getirdi.Prof. Dr. Recep Akdur, hastaların tedavisi sürecinde bol ağaçlı, huzurlu ortamlarda yaşamalarının, fiziksel egzersiz yapmalarının ve dengeli beslenmelerinin aslında çok eski zamanlardan beri önerilen bir yöntem olduğunu vurguladı. Prof. Dr. Recep Akdur, "Son araştırmalardan elde edilen yeni bulgular, mahallelerin ağaçlandırılması ya da hastaların tedavi sürecinde bol ağaçlı, çevre düzenlemesi ve hijyen koşulları iyi olan ortamlarda yaşamalarının reçete edilmesi uygulamasını yeniden gündeme getirecek ve bu uygulamanın önemini artıracaktır" dedi.

Alıntı Metni

Kentlerde ve mahallelerde yeşil alanların varlığının ya da bu alanların artırılmasının toplumsal huzuru yükseltebileceğini vurgulayan Prof. Dr. Recep Akdur, kişi başına düşen yeşil alan miktarının artmasının aynı zamanda suç oranlarını da ciddi ölçüde azaltabileceğine dikkat çekti. Akdur, "Dünya Sağlık Örgütü, mahallelerde kişi başına en az 9 metrekare yeşil alan bulunmasını öneriyor, ideal oran ise kişi başına 50 metrekaredir. Bu bağlamda Türkiye’de kişi başına 9 metrekareden daha az yeşil alan düşen ilk beş şehir Aydın, Edirne, Erzurum, İstanbul’un bazı ilçeleri ve Ankara’dır. Bu nedenle benzer projeler Türkiye’de uygulanacaksa, öncelikle bu şehirlerden başlanmalı" ifadelerini kullandı. Ağaçlık alanlarda yürümenin önemine de değinen Prof. Dr. Recep Akdur, çok önemli bir tavsiyede bulunarak sözlerini şöyle noktaladı: "Araştırmalar, insanların sağlığını koruyabilmeleri için haftada en az 120 dakikalarını yeşil alanlarda geçirmelerini öneriyor. Bu süre, asgari düzeyde önerilen bir süredir. Dolayısıyla, bireylerin fırsat buldukça boş zamanlarını yeşil alanlarda değerlendirmeleri faydalı olacaktır. Haftalık bu süre, tek seferde geçirilebileceği gibi birkaç güne yayılarak da tamamlanabilir."

Araç piyasasında yeni vergi kararı sonrası merak ediliyordu: Fiyatlarda 300 bin TL’lik değişim!
İsrail, Gazze’den aşamalı çekilecek