Mantar toplayan kadın, dünya tarihine geçen bir keşif yaptı!

Karaman Dereköy çevresinde tespit edilen türün bitki dünyası için tamamen yeni bir tür olduğunu belirten keşif tesadüfen ortaya çıktı.

Gülşen Kavas, Dereköy civarında mantar topladığı sırada gördüğü bitkiyi fotoğraflayarak Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Biyoçeşitlilik Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doktor Öğretim Üyesi Ömer Çeçen'e gönderdi.



Çeçen, yaptığı incelemelerin ardından bitkiye ait detaylı fotoğrafları ve bitki örneklerini, bu alanda önemli çalışmaları olan Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi ve Herbaryum Uygulama ve Araştırma Merkezi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Yıldırım'a ulaştırdı.



Literatür tarama çalışmalarına Yıldırım ve Çeçen'in yanı sıra bu cinste önemli çalışmalar yapan Şanlıurfa'da görevli biyoloji öğretmeni Doç. Dr. Mehmet Maruf Balos ve Balıkesir Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi öğrencisi, bitki ressamı Hazelnas Varol da katıldı.



Sonbaharda çiçeklenen diğer yılan pancarı türlerinin aksine ilkbahar yaz geçişinde çiçeklenen tür, yakın akrabası ve yaz ayları başlarında çiçek açan, Antalya çevresinde yayılış gösteren Dağ yılan pancarı (Biarum rifatii) ile karşılaştırmalı olarak incelendi.

Türün, çiçek organlarının farklı olduğu, çiçeğinin de dağ yılan pancarına göre çok küçük olduğu ortaya konuldu. Konuyla ilgili hazırlanan bilimsel makale, taksonomik botaniğin saygın uluslararası dergilerinden Annales Botanici Fennici'nin son sayısında yayımlandı. Bilim dünyasına kazandırılan bitkiye Türkçe isim olarak, yayılış gösterdiği bölgeye atıfla "Karaman yılan pancarı" adı verildi.



Bitkinin bilimsel ismi ise keşifte önemli rol oynayan Gülşen Kavas'a ithafen "Biarum gulsenianum" oldu.



"ZEHİRLİ BİR BİTKİ"

Prof. Dr. Hasan Yıldırım, AA muhabirine, yeni bir keşfe imza attıkları için mutlu olduklarını anlattı. Karaman yılan pancarının zehirli bir bitki olduğunu aktaran Yıldırım, sözlerini şöyle sürdürdü:

Alıntı Metni

Hasan Yıldırım, bitkinin çiğ olarak yendiğinde zehirlenmelere neden olduğunu belirterek, "tirşik" veya "kari" gibi yöresel isimlerle bilinen yılan yastığından birkaç farklı türün, bazı bölgelerde kaynatılarak ve farklı işlemler uygulanarak tüketilebildiğini kaydetti.

Söz konusu bitkinin dar bir yayılışa sahip olduğunu vurgulayan Yıldırım,"Hocalarımızla yaptığımız çalışmalarda 100'den az bireyin olduğunu fark ettik. Bu anlamda oldukça kritik düzeydedir. Alanda habitat tahribatlarının olması ciddi sıkıntılara neden oluyor. Bu yüzden yerel yönetim, Milli Parklar ve akademisyenlerin oluşturabilecekleri ekiplerin birlikte bu bitkinin koruma çalışmalarını yapması oldukça önemli." diye konuştu.