M
Mistycasino
Administrator
Yönetici
Avrupa Birliği (AB) devlet ve hükümet başkanları, sonbahar zirvesi için Brüksel’de bir araya geldi ve ana gündem maddesi Rusya-Ukrayna savaşının devam eden finansmanıydı. Savaşın yakın zamanda bitme ihtimali olmadığı konusunda genel bir mutabakat vardı. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen (VDL), AB ülkelerinde dondurulmuş olan Rusya’ya ait varlıkların Ukrayna’ya sağlanacak mali yardımları finanse etmek için kullanılmasını önerdi. Rusya Merkez Bankası’na ait yaklaşık 176 milyar avroluk dondurulmuş varlığın büyük bir kısmı, merkezi Belçika’da bulunan uluslararası menkul kıymet takas ve saklama kurumu olan Euroclear’de tutuluyor.
Belçika Başbakanı, AB’nin Ukrayna’ya 2026 ve 2027 yılları için vereceği mali yardımların bu dondurulmuş varlıklarla finanse edilmesine prensipte karşı değil. Ancak Başbakan, haklı olarak, bu konunun hayata geçirilmesi için çözülmesi gereken üç kritik soruna işaret etti:
Hukuki Zemin: Dondurulmuş varlıkların mülkiyetinin hâlâ Rusya’da olması nedeniyle, paranın bir gün iade edilmesi gerekliliği.
Mali Risk: Paranın Ukrayna’ya hibe edilemeyeceği, borç olarak verilebileceği ve geri ödenememesi durumunda oluşacak maliyetin ve sorumluluğun AB üyesi tüm ülkeler tarafından ortaklaşa paylaşılması gerektiği.
Siyasi Tepki: Rusya’nın bu fonların tahsisine karşılık vereceği diplomatik, askeri ve ekonomik tepkinin riskinin sadece Belçika’nın omuzlarına yüklenmemesi, tüm AB tarafından paylaşılması gerektiği.
Bu durum, VDL’nin önerisinin detaylar açısından eksik hazırlandığını gösterdi. Zirvede bir prensip kararı alınsa da, Komisyon’un daha sağlam bir hukuki ve mali zemin hazırlaması gerektiği ortaya çıktı. Yalnızca algıya dayalı siyasa, AB’nin itibarını zedeliyor, Belçika’nın da haksız bir şekilde eleştirilmesine neden oluyor. Kararlara katılmayan Macaristan’dan ise kimse bahsetmiyor.
Fransa’dan kritik Rusya uyarısı
Fransa’nın yeni Genelkurmay Başkanı Orgeneral Fabien Mandon, Milli Savunma Komisyonu’nda yaptığı açıklamalarla dikkatleri çekti. Mandon, Fransız ordusunu önümüzdeki 3-4 yıl içinde Rusya ile askeri açıdan karşı karşıya gelme riskine hazırladıklarını duyurdu. Ayrıca, Fransa ve müttefiklerin halen Rusya’nın hibrit tehditleriyle mücadele ettiğini ve buna da hazırlıklı olunması gerektiğini vurguladı.
Fransa’nın yanı sıra Almanya, ABD ve Belçika gibi müttefik istihbarat birimleri de Rusya’nın savaş ekonomisine geçtiğini belirtiyor. Moskova’nın katma değeri yüksek tek alanının savunma sanayii olduğu, savaş ekonomisi sayesinde işsizliğin düştüğü ve Ukrayna savaşı bitse bile Rusya’nın savaş iştahını dizginlemeyeceği yönünde bir görüş hakim.
Mandon’un açıklamalarına karşılık olarak Rusya’nın Paris Büyükelçiliği sosyal medya üzerinden sert bir yalanlama yayınlayarak, Rusya’nın hiçbir zaman Fransa’ya veya başka bir ülkeye karşı savaş başlatmayı düşünmediğini belirtti.
Ancak Rusya’nın bu teminatları, geçmişteki deneyimlerle sorgulanıyor. Rusya, Ukrayna’yı işgal etmeden iki gün önce bile NATO müttefiklerine işgal niyetinin olmadığını söylemişti. Hatta ABD Dışişleri Bakanı Blinken’ın uyarısı üzerine bir NATO müttefiki, Rusya Savunma Bakanı Lavrov’u aradığında, Lavrov’un “ABD yalan söylüyor” dediği biliniyor. İki gün sonra ise Rusya’nın “özel askeri harekâtı” başlamıştı. Bu durum, söylenenlerin tam tersinin yaşandığı bir “Mum ve Yatsı” hikayesini anımsatıyor.
Hollanda istihbaratından yeni yaklaşım
Hollanda istihbaratının iki önemli ismi; Genel İstihbarat ve Güvenlik Servisi (AIVD) Direktörü Erik Akerboom ve onun askeri muadili olan Askeri İstihbarat ve Güvenlik Servisi (MIVD) Direktörü Peter Reesink, De Volkskrant gazetesine ortak bir röportaj verdi. Her iki direktör de Hollanda ve Amerikan istihbarat örgütleri arasındaki kurumsal ilişkilerin “mükemmel” olduğunu, ancak Hollanda’nın Amerikan istihbarat örgütleriyle —özellikle de CIA ve NSA ile— neleri paylaşacakları konusunda daha seçici davranacaklarını açıkladılar.
Reesink, Amerikan istihbarat kurumlarıyla bilgi paylaşımı konusunda yeni yaklaşımlarını şöyle özetledi: “Artık bazen bazı şeyleri paylaşmadığımız doğru.” Akerboom ise ekleme yaparak: “Bazen vaka bazında düşünmeniz gerekir…daha eleştirel olduğumuzu söyleyebiliriz.” ifadelerini kullandı. Bu tutumun nedeni konusunda ser verdiler sır vermediler.
Belçika Başbakanı, AB’nin Ukrayna’ya 2026 ve 2027 yılları için vereceği mali yardımların bu dondurulmuş varlıklarla finanse edilmesine prensipte karşı değil. Ancak Başbakan, haklı olarak, bu konunun hayata geçirilmesi için çözülmesi gereken üç kritik soruna işaret etti:
Hukuki Zemin: Dondurulmuş varlıkların mülkiyetinin hâlâ Rusya’da olması nedeniyle, paranın bir gün iade edilmesi gerekliliği.
Mali Risk: Paranın Ukrayna’ya hibe edilemeyeceği, borç olarak verilebileceği ve geri ödenememesi durumunda oluşacak maliyetin ve sorumluluğun AB üyesi tüm ülkeler tarafından ortaklaşa paylaşılması gerektiği.
Siyasi Tepki: Rusya’nın bu fonların tahsisine karşılık vereceği diplomatik, askeri ve ekonomik tepkinin riskinin sadece Belçika’nın omuzlarına yüklenmemesi, tüm AB tarafından paylaşılması gerektiği.
Bu durum, VDL’nin önerisinin detaylar açısından eksik hazırlandığını gösterdi. Zirvede bir prensip kararı alınsa da, Komisyon’un daha sağlam bir hukuki ve mali zemin hazırlaması gerektiği ortaya çıktı. Yalnızca algıya dayalı siyasa, AB’nin itibarını zedeliyor, Belçika’nın da haksız bir şekilde eleştirilmesine neden oluyor. Kararlara katılmayan Macaristan’dan ise kimse bahsetmiyor.
Fransa’dan kritik Rusya uyarısı
Fransa’nın yeni Genelkurmay Başkanı Orgeneral Fabien Mandon, Milli Savunma Komisyonu’nda yaptığı açıklamalarla dikkatleri çekti. Mandon, Fransız ordusunu önümüzdeki 3-4 yıl içinde Rusya ile askeri açıdan karşı karşıya gelme riskine hazırladıklarını duyurdu. Ayrıca, Fransa ve müttefiklerin halen Rusya’nın hibrit tehditleriyle mücadele ettiğini ve buna da hazırlıklı olunması gerektiğini vurguladı.
Fransa’nın yanı sıra Almanya, ABD ve Belçika gibi müttefik istihbarat birimleri de Rusya’nın savaş ekonomisine geçtiğini belirtiyor. Moskova’nın katma değeri yüksek tek alanının savunma sanayii olduğu, savaş ekonomisi sayesinde işsizliğin düştüğü ve Ukrayna savaşı bitse bile Rusya’nın savaş iştahını dizginlemeyeceği yönünde bir görüş hakim.
Mandon’un açıklamalarına karşılık olarak Rusya’nın Paris Büyükelçiliği sosyal medya üzerinden sert bir yalanlama yayınlayarak, Rusya’nın hiçbir zaman Fransa’ya veya başka bir ülkeye karşı savaş başlatmayı düşünmediğini belirtti.
Ancak Rusya’nın bu teminatları, geçmişteki deneyimlerle sorgulanıyor. Rusya, Ukrayna’yı işgal etmeden iki gün önce bile NATO müttefiklerine işgal niyetinin olmadığını söylemişti. Hatta ABD Dışişleri Bakanı Blinken’ın uyarısı üzerine bir NATO müttefiki, Rusya Savunma Bakanı Lavrov’u aradığında, Lavrov’un “ABD yalan söylüyor” dediği biliniyor. İki gün sonra ise Rusya’nın “özel askeri harekâtı” başlamıştı. Bu durum, söylenenlerin tam tersinin yaşandığı bir “Mum ve Yatsı” hikayesini anımsatıyor.
Hollanda istihbaratından yeni yaklaşım
Hollanda istihbaratının iki önemli ismi; Genel İstihbarat ve Güvenlik Servisi (AIVD) Direktörü Erik Akerboom ve onun askeri muadili olan Askeri İstihbarat ve Güvenlik Servisi (MIVD) Direktörü Peter Reesink, De Volkskrant gazetesine ortak bir röportaj verdi. Her iki direktör de Hollanda ve Amerikan istihbarat örgütleri arasındaki kurumsal ilişkilerin “mükemmel” olduğunu, ancak Hollanda’nın Amerikan istihbarat örgütleriyle —özellikle de CIA ve NSA ile— neleri paylaşacakları konusunda daha seçici davranacaklarını açıkladılar.
Reesink, Amerikan istihbarat kurumlarıyla bilgi paylaşımı konusunda yeni yaklaşımlarını şöyle özetledi: “Artık bazen bazı şeyleri paylaşmadığımız doğru.” Akerboom ise ekleme yaparak: “Bazen vaka bazında düşünmeniz gerekir…daha eleştirel olduğumuzu söyleyebiliriz.” ifadelerini kullandı. Bu tutumun nedeni konusunda ser verdiler sır vermediler.